Myasis (madenziekte)

Als het warm weer wordt moet je vreselijk oppassen. Regelmatig overlijden konijnen aan de madenziekte (eigenlijk huidmadenziekte geheten, de officiële naam is myasis) die veroorzaakt wordt door een blauw-groene vlieg, genaamd Lucilia sericata.

Aan het eind van de lente/begin zomer, wanneer de dagen warmer worden en de luchtvochtigheid hoger zie je overal de beruchte blauw-groene “strontvliegen” weer. Ze ruimen uitwerpselen op van katten, honden, kippen etc. Maar ze zoeken ook vieze achterwerken van andere dieren zoals schapen, kippen, konijnen, etc.

De vliegen zoeken konijnen met vieze achterwerken, of konijnen die de lucht van diarree of urine bij zich hebben. Ook natte of slecht schoongemaakte hokken trekken deze metaalkleurige vliegen aan. Ze leggen eitjes in aangekoekte uitwerpselen of op de viesruikende huid, meestal in de onderkant van de staart, maar ook wel tussen de achterpoten. De maden die hier uitkomen eten zich binnen 4 uur een weg naar binnen. De dieren lopen dus met maden in hun lichaam en kunnen bloedvergiftiging krijgen. Zonder snelle behandeling kan een konijn hierdoor binnen twee dagen sterven. Ga daarom naar de dierenarts voor en nati-biotica keur en evt. een veilig middel om achtergebleven eitjes of maden te doden.

Ook wondjes zijn gevaarlijk, daar worden ook eitjes in gelegd. Dus kijk je konijn na, zoek naar wondjes en behandel die. Houd het hok/de kooi schoon en zo reukloos mogelijk. Was het achterwerk van je konijn als het vies is. Hiervoor kun je je konijn met zijn kontje in een bak warm water zetten. De aangekoekte keutels worden zacht door het warme water en kunnen uit de vacht gewreven worden. Het beste gaat dit met twee mensen, de één houdt het konijn vast, de ander probeert zachtjes de onderkant schoon te wassen onder de kraan. Trek desnoods een rubberen huishoudhandschoen aan. Eventueel kun je een babyshampoo gebruiken, maar dan heel goed spoelen, zodat alle zeepresten verdwijnen. Droog je konijn daarna heel goed af..
Als je je konijn niet helemaal schoon en reukloos kunt krijgen kun je je konijn tegen vliegen beschermen door een fijne vitrage of vliegengaas over de verblijfplaats te hangen.

Behandeling madenziekte
De behandeling van madenziekte is vrij intensief. Om te beginnen moeten de maden zo snel mogelijk verwijderd worden. Dit doen we door te wassen met een speciale shampoo en daarna met een pincet de hele madenwond na te lopen. Antibiotica zorgen ervoor dat bacterien die zich in de madenwond genesteld hebben geen verdere ontstekingen kunnen veroorzaken. Een madenwond is pijnlijk, en een konijn met pijn wil niet eten. Pjjnstilling is daarom een onmisbaar onderdeel van de therapie en belangrijk voor de overlevingskansen. Soms is het nodig daarnaast de maag en darmen te stimuleren met medicijnen, omdat deze stil komen te liggen als het konijn niet meer eet. Daarnaast kunnen we het konijn dwangvoeden om de stofwisseling op peil te houden. Dit pakket van behandelingen vormt de 1e acute aanpak. Het konijn moet hiervoor gedurende 1 of enkele dagen worden opgenomen op de praktijk.
Ondanks behandeling kunnen we niet alle konijnen met madenziekte redden. Een fatale bloedvergiftiging t.g.v. de maden is geen zeldzaamheid. Als u er op tijd bij bent en de schade nog beperkt is, zijn er echter vrij goede kansen op herstel.

Vervolg van de behandeling
Als het konijn de acute crisis t.g.v. de maden heeft doorstaan, is het tijd om op zoek te gaan naar de oorzaak van het probleem. Had het dier bijv. een wond, of last van dunne ontlasting of incontinentie? Wat krijgt hij te eten, en is het gebit wel gezond genoeg om het voedsel goed te vermalen? Afhankelijk van wat we vinden, wordt daar de verdere behandling op aangepast.

Voorkomen is beter dan genezen!
Om madenproblemen in de toekomst te voorkomen, is een goede algemene gezondheid van het konijn niet het enige. Een schone, droge bodembedekking in het hok en de juiste voeding zijn minstens zo belangrijk.