Bloedluis bij vogels

De bloedluis of Dermanyssus gallinae
Deze naam is ingeburgerd in de vogelsport en een vastgeroest begrip, eigenlijk hebben we niet eens te maken met een luis, want deze parasiet waarvan de wetenschappelijke naam “dermanyssus gallinae” luidt, behoort tot de spinachtigen of mijten. Deze volwassen parasiet heeft 4 paar poten en een mond met voorzieningen om bloed te zuigen.

Symptomen bloedluis
Wanneer een hok besmet is met bloedluis, zullen de vogels vaak onrustig zijn, zich vaak krabben en soms ‘s nachts weigeren de nestplaats te betreden. Wanneer een kaketoe last heeft van bloedluis, zal hij verzwakken en uiteindelijk bloedarmoede kunnen krijgen omdat de bloedmijten bloed opnemen van de vogel. Een sterke vogel kan dit overleven, maar jonge of zwakke vogels zullen sterven van de besmetting met bloedmijten. Bloedmijten zorgen ook voor de overdracht van ziektes tussen vogels.

Als u twijfelt legt u gewoon wat wit papier op de bodem in de zandlade of plak het om de zitstok en een uurtje nadat het donker is geworden kruipen ze met honderden over dit spierwitte papier! U bent er helaas niet makkelijk en snel vanaf en het bestrijden van de bloedluis is dan ook een zaak van een lange adem omdat deze akelige beestjes zeer lang (langer dan een half jaar) zonder voedsel kunnen.

Over de bloedluis:

Uiterlijk van bloedluis
Larve 6 poten, na eerste vervelling 8 poten. Lengte van een ei is 0,4 mm. Een volwassen bloedluis (word ook vogelmijt genoemd) is 0,8 tot 1 mm lang, is ovaal van vorm en heeft 8 poten. De kleur is rood tot kleurloos.

Ontwikkeling van bloedluis
Per dag worden 3 tot 7 eieren afgezet in naden en kieren. Deze eieren komen na 25 tot 48 uur uit, afhankelijk van de temperatuur. Het nimfstadium duurt 5 tot 6 dagen. Tijdsduur van ei tot volwassen dier 7 tot 10 dagen. Levensduur 4 tot 6 maanden als ze een groot deel van de tijd hongeren. Bloedluizen kunnen 4 tot 5 maanden hongeren.

Leefwijze van bloedluis
Leven in de directe omgeving van vogels, dus in vogelnesten en kippenhokken. Bloedluizen (vogelmijten) zijn erg lichtschuw en houden zich overdag schuil in allerlei naden en kieren. Voedselopname vindt meestal ’s nachts plaats. Bloedluizen zuigen bloed bij vogels (nooit van knaagdieren). Ze leven niet op de vogels, de vogels dienen alleen maar als voedselbron, ze gaan op zoek naar voedsel vanuit verlaten vogelnesten (en kunnen dan woningen binnenkomen). De eitjes worden in groepjes afgezet in de directe omgeving van de gastheer.

Schade
Bloedluizen (vogelmijt) zijn soms hinderlijk in gebouwen. Een proefbeet bij de mens kan ernstige jeuk veroorzaken en bloedluizen blijven niet bij de mens. Als bloedluizen in grote aantallen voorkomen in kippenhokken, veroorzaakt dat een sterke verzwakking van de kippen. Ze raken van de leg af en soms sterven ze. Ziekten kunnen ze overbrengen bij kippen.

Wering/Preventie
Voorkom (met gaas of kunststofstrippen) dat vogels kunnen nestelen onder de dakpannen. Voorkom ook aangebouwde vogelhokken of volières direct tegen woningen en verwijder vogelnesten.

Bestrijden van bloedluis
Vroeger werden chemische middelen gebruikt om bloedmijten te bestrijden, maar bijna al deze middelen zijn verboden omdat zij giftig of kankerverwekkend zijn gebleken. Drie middelen werken nog redelijk goed tegen bloedluis bij kleine vogelhouders: 1. Alle hoeken en kieren van het hok schoonmaken en daarna met een stoomapparaat of brander de kieren sterk verhitten. 2. Strooien van silicapoeder om de mijten uit te drogen. 3. Loslaten van roofmijten, deze eten de bloedmijten op en jagen hen uit hun schuilplaatsen. Helaas is het niet mogelijk om volledig van de besmetting af te komen. De eitjes van bloedluizen kunnen 2 jaar lang bewaard blijven en daarna alsnog uitkomen. Ook is het vrijwel onmogelijk om alle schuilplekken van de mijten te bereiken. De roofmijten kunnen de meeste bloedmijten vinden, omdat zij zelf dezelfde grootte hebben als de bloedmijten en actief op zoek gaan naar de bloedmijten.